Als jullie uit elkaar willen, komt er veel op jullie af. Eén van de eerste keuzes waar jullie mee te maken krijgen, is de manier waarop jullie de relatie beëindigen. Veel mensen denken automatisch aan een ‘echtscheiding’, maar er bestaat ook zoiets als een ‘scheiding van tafel en bed’. Wat betekent dat precies? En hoe verschilt het van een volledige scheiding? In dit blog leggen we het duidelijk voor jullie uit.

Wat houdt een gewone scheiding in?

Bij een reguliere echtscheiding wordt het huwelijk volledig beëindigd. Jullie zijn na deze procedure niet langer met elkaar verbonden als echtgenoten. Dit betekent dat alle juridische, financiële en fiscale banden worden doorgesneden. Beide partners zijn na de echtscheiding weer officieel alleenstaand en mogen eventueel opnieuw trouwen of een geregistreerd partnerschap aangaan.

Een echtscheiding moet altijd via de rechtbank geregeld worden, ook als jullie het samen eens zijn over de afspraken. Dit proces start met een verzoekschrift en eindigt met een beschikking van de rechter. De uitspraak wordt ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand. Pas dan is de scheiding officieel.

Wat is een scheiding van tafel en bed?

Een scheiding van tafel en bed is een bijzondere vorm van scheiding. Jullie blijven officieel getrouwd, maar leven feitelijk gescheiden van elkaar. Dit kan een bewuste keuze zijn, bijvoorbeeld om religieuze of financiële redenen. Jullie wonen niet meer samen en voeren ook gescheiden huishoudens, maar het huwelijk blijft in stand.

Ook deze vorm van scheiding verloopt via de rechter. Er wordt een verzoek tot scheiding van tafel en bed ingediend, waarna de rechter uitspraak doet. Die uitspraak wordt niet bij de burgerlijke stand, maar in het huwelijksgoederenregister van de rechtbank ingeschreven.

Wonen jullie in de regio en zoeken jullie hulp bij dit soort vraagstukken? Bekijk dan eens de mogelijkheden voor mediation in IJsselstein of een mediator in Montfoort. Zo kunnen jullie dichtbij huis met de juiste ondersteuning aan de slag.

De belangrijkste juridische verschillen

Het grootste verschil zit in de juridische status na afloop. Bij een volledige scheiding is het huwelijk beëindigd. Bij een scheiding van tafel en bed blijven jullie officieel getrouwd. Dat betekent dat jullie bijvoorbeeld niet opnieuw kunnen trouwen, tenzij jullie alsnog kiezen voor een volledige echtscheiding.

Een ander juridisch verschil betreft het erfrecht. Bij een gewone scheiding vervalt automatisch het recht om van elkaar te erven. Bij een scheiding van tafel en bed blijft dat erfrecht in stand, tenzij jullie dit zelf anders vastleggen in een testament. Ook op belastingtechnisch vlak zijn er verschillen.

Financiële en fiscale gevolgen

Zowel bij een echtscheiding als bij een scheiding van tafel en bed worden jullie financiën gescheiden. Er moeten afspraken worden gemaakt over alimentatie, de verdeling van vermogen en eventueel pensioenrechten. Bij een scheiding van tafel en bed blijven jullie echter fiscaal partners, wat gevolgen heeft voor toeslagen en belastingaangifte.

Dat fiscale partnerschap kan voordelig zijn, bijvoorbeeld als de ene partner aftrekposten kan benutten via het gezamenlijke belastingaangifte. Maar het kan ook nadelig zijn, afhankelijk van de inkomensverdeling. Dit vraagt dus om goede begeleiding en heldere uitleg tijdens het scheidingstraject.

Wat betekent het voor de kinderen?

Voor kinderen verandert er in de praktijk weinig tussen de twee vormen van scheiden. In beide gevallen wonen de ouders apart en is het gezinsleven zoals het was, niet meer hetzelfde. Jullie zullen afspraken moeten maken over zorgverdeling, communicatie en opvoeding, en deze vastleggen in een ouderschapsplan.

Kinderen merken vooral dat hun ouders niet meer samenleven. Of dat via een officiële scheiding of via een scheiding van tafel en bed gebeurt, maakt voor hun beleving meestal weinig uit. Belangrijk is dat jullie hen goed begeleiden en blijven samenwerken als ouders.

Het is belangrijk om kinderen op een rustige manier mee te nemen in het proces. Mediation helpt hierbij, omdat er juist aandacht is voor jullie samenwerking als ouders. Ook als jullie in bijvoorbeeld Nieuwegein wonen, kunnen wij jullie hierin begeleiden.

Wanneer kiezen mensen voor een scheiding van tafel en bed?

Een scheiding van tafel en bed komt tegenwoordig minder vaak voor, maar is soms een passende oplossing. Bijvoorbeeld als jullie religieuze overtuigingen hebben die een echtscheiding moeilijk maken, of als jullie bepaalde financiële of sociale voordelen willen behouden door getrouwd te blijven.

Ook kan het een tijdelijke stap zijn voor stellen die niet direct een definitieve breuk willen. Een scheiding van tafel en bed geeft rust en ruimte, zonder het huwelijk direct op te heffen. Het is dan wel belangrijk om duidelijke afspraken te maken, zodat er geen verwarring ontstaat over jullie rechten en plichten.

Kan een scheiding van tafel en bed later worden omgezet?

Ja, dat is mogelijk. Als jullie op een later moment alsnog besluiten om definitief uit elkaar te gaan, kunnen jullie de scheiding van tafel en bed omzetten in een echtscheiding. Ook dit verloopt via een verzoek bij de rechter. Pas na inschrijving van die uitspraak bij de burgerlijke stand is de scheiding volledig.

Andersom kan ook: als jullie besluiten het huwelijk voort te zetten, kunnen jullie samen verzoeken om de scheiding van tafel en bed ongedaan te maken. Jullie blijven dan weer officieel als gehuwden samen verder.

Conclusie

De keuze tussen een echtscheiding en een scheiding van tafel en bed is niet voor iedereen vanzelfsprekend. Beide vormen hebben hun eigen gevolgen, zowel juridisch als emotioneel en financieel. Laat je goed informeren en kies samen wat het beste past bij jullie situatie, wensen en toekomst. Want hoe jullie ook uit elkaar gaan: de manier waarop is bepalend voor hoe jullie verder kunnen.

Ook in andere regio’s, zoals Gorinchem, kunnen wij jullie helpen met deskundige begeleiding. Het is belangrijk dat jullie er samen goed uitkomen – en dat kan, ook in moeilijke tijden.